Tuinieren op kleigrond een straf? Zeker niet! Kleigrond is van nature ontzettend vruchtbaar. Als je de bodem slim aanpakt, kun je genieten van gezonde planten, volle borders en rijke oogsten, zonder dat je constant loopt te ploeteren in zware aarde. Redacteur Sabien vertelt je hoe je eenvoudig kleigrond verbeteren kunt en welke planten op kleigrond het goed doen.

Niet elke tuin heeft dezelfde bodem. In Nederland komen vooral zandgrond, veengrond en kleigrond voor. Ik herinner mij nog goed hoe er in mijn woonplaats in Drenthe altijd gesproken werd over ‘wonen op het veen’ en ‘wonen op het zand’. Hiermee werd een verschil aangeduid tussen dorpen die op het veen stonden, dit waren de dorpen van veenarbeiders, en dorpen op het zand, waar vaak meer welvaart en geld was. De grond waar je woonde maakte dus een groot verschil. En dat geldt zeker ook wanneer je graag in de tuin werkt: de ene grondsoort is de andere niet. Verschillende soorten grond vragen verschillende manieren van tuinieren. Een soort waar vaak vragen over gesteld worden, omdat tuinieren hierop een extra uitdaging kan zijn, is kleigrond. Kleigrond herken je aan de zware, compacte structuur die plakkerig aanvoelt als hij nat is en keihard wordt als hij uitdroogt.

Waarom is kleigrond een probleem?

Kleigrond houdt veel vocht vast en is daardoor lang nat in het voorjaar. In droge zomers kan de bovenlaag juist keihard worden, waardoor regenwater niet doordringt. Hierdoor krijgen plantenwortels moeilijk toegang tot water en zuurstof. De oplossing? De structuur verbeteren én planten kiezen die goed gedijen op deze bodem.

Tip 1: Laat de natuur voor je werken

Een duurzame manier om kleigrond te verbeteren is het toevoegen van organisch materiaal zoals compost, bladaarde of goed verteerde mest. Meng dit oppervlakkig door de bovenste laag van de grond. Regenwormen en micro-organismen zorgen vervolgens voor een betere bodemstructuur.
Breng elk jaar een laag van 5 tot 8 cm aan, bij voorkeur in de herfst of aan het einde van de lente. De humusdeeltjes maken de grond luchtiger, verbeteren de vochthuishouding en stimuleren het bodemleven.

Tip 2: Bewerk de bodem met mate

Kleigrond is kwetsbaar. Loop niet op de natte aarde en spit alleen als het droog genoeg is. In de herfst kun je de bodem grof omspitten en de kluiten laten liggen. Als het daarna vriest, breken de kluiten vanzelf in kleinere stukjes. Dat maakt de grond losser.
Let op: te veel spitten is slecht voor het bodemleven en biedt maar tijdelijk verbetering. Kies dus liever voor natuurlijke opbouw van de structuur.

Tip 3: Voorkom uitdroging en korstvorming

Een veelvoorkomend probleem bij kleigrond is een harde, droge korst in de zomer. Deze laag houdt regenwater tegen en veroorzaakt afspoeling. De oplossing: mulchen. Bedek de grond met organisch materiaal zoals stro, bladeren (bijvoorbeeld van eik of beuk), compost of houtsnippers. Dit houdt vocht vast, voorkomt korstvorming en voedt de bodem.

Een andere manier om de grond te beschermen is het gebruik van bodembedekkers. Deze planten op kleigrond helpen niet alleen uitdroging te voorkomen, maar zorgen ook voor een mooie, dichte beplanting zonder kale plekken.

Tip 4: Kies planten die van kleigrond houden

Je kunt de structuur verbeteren, maar kleigrond blijft kleigrond. Daarom is het slim om planten te kiezen die zich thuis voelen op zware, voedselrijke en vochtige bodem. Denk aan borderplanten, siergrassen en sterke soorten die niet snel verrotten of verstikken.

Benieuwd welke planten geschikt zijn? Bekijk dan het overzicht van planten op kleigrond voor bomen, struiken, vaste planten en klimplanten die zich prima redden op deze grondsoort.

Meer weten over verschillende soorten tuingrond? Lees het artikel Goede aarde – Alles over tuingrond.

Veelgestelde vragen over kleigrond

Hoe weet ik wat voor grond ik in mijn tuin heb?
Je kunt eenvoudig een bodemanalyse doen met de kneedtest. Neem een handje vochtige aarde:

• Vormt het een stevig balletje of worstje? Dan heb je waarschijnlijk kleigrond.
• Valt het uit elkaar? Dan heb je zandgrond.
• Blijft het iets kleverig maar niet stevig? Dan is het mogelijk leem- of veengrond.

Waarom zou ik kleigrond verbeteren?
Kleigrond houdt veel water vast en is vaak compact. Door organisch materiaal toe te voegen en te mulchen, verbeter je de structuur, beluchting en doorwortelbaarheid van de bodem.

Welke planten doen het goed op kleigrond?
Veel soorten groeien juist goed op voedzame, vochtige kleigrond. Denk aan hosta’s, astilbe, geranium, persicaria en meer. Bekijk ook planten op kleigrond voor inspiratie.

Hoe vaak moet ik compost toevoegen op kleigrond?
Breng jaarlijks een laag van 5 tot 8 cm compost, bladaarde of mest aan – bij voorkeur in de herfst of het late voorjaar. Dit houdt de structuur luchtig en voedt het bodemleven.