De laatste jaren zijn berken met witte stammen erg populair; in de trendy showtuinen op de Chelsea Flower Show worden ze in ieder geval veelvuldig toegepast. En dan vooral de witte Himalayaberk (Betula utilis var. ’Jacquemontii’), omdat deze van alle berken de meest witte stam heeft.
In de tuin steekt deze stam prachtig af tegen andere planten, met name in de donkere wintermaanden springt de dan bijna lichtgevende stam in het oog. Hij geeft in de dan overwegende sombere tuin een heerlijk fris accent. Bij oudere exemplaren gaat de stam wat afschilferen; ook dit geeft een mooi effect doordat de onderliggende, iets donkerder bast dan zichtbaar wordt. Maar de Himalayaberk heeft nog meer te bieden. Hij loopt al vroeg uit waardoor de kroon al een groene waas geeft als de meeste andere bomen nog kaal zijn. In april verschijnen dan ook nog de hangende geelgroene katjes. De ruitvormige groene blaadjes steken ’s zomers mooi af tegen de witte takken en in de herfst verkleurt het blad naar goudgeel, voordat het afvalt.
Voor wie van een aangeharkte tuin houdt, is deze boom – net als andere berken – eerlijk gezegd niet geschikt. Uit de kroon waaien namelijk het hele jaar door wel zaadjes, blaadjes of takjes. Ook wie allergisch is voor berkenpollen, kan deze boom beter niet aanplanten.
Groeivorm
In tegenstelling tot veel andere berken heeft de Himalayaberk een rechtopgaande, vrij statige groeiwijze. De kroon is halfopen wat betekent dat het zonlicht er mooi doorheen kan spelen, waardoor er fraai gefilterd licht ontstaat. Door zijn uiteindelijke hoogte van 10-15 m is deze berk helaas niet geschikt voor een kleine tuin. Want het is natuurlijke zonde als je je berk voortijdig moet kappen, omdat de buurman (of jijzelf) er last van krijgt. Ook in de breedte neemt deze berk uiteindelijk de nodige ruimte in, want op latere leeftijd gaan de takken – die aanvankelijk schuin omhoog gaan – ook wat uithangen. Houd daar bij het kiezen van de standplaats dus rekening mee! De Himalayaberk is verkrijgbaar als hoogstamboom en ook als meerstammige boom, wat op dit moment een trend is, omdat het zo heerlijk natuurlijk oogt. Welke vorm je ook kiest, beide zijn erg mooi als solitair.
Waar planten?
De witte Himalayaberk houdt van een zonnige of licht beschaduwde plek en doet het goed op elke grond, als deze maar goed doorlatend is. Houd er rekening mee dat een berk oppervlakkig wortelt. Het dichte stelsel van haarwortels net onder de grond maakt dat het onder een berk – vooral bij een wat groter exemplaar – in het voorjaar en de zomer erg droog is. De keuze aan onderbeplanting is dan ook beperkt; alleen planten die geschikt zijn voor droge (half)schaduw zullen hier standhouden. Of plant er verwilderingsbollen zoals sneeuwklokjes, sterhyacint of kleinbloemige narcissen onder. Net als andere berken verdraagt de Himalayaberk overigens halfverharding. Dus je kunt hem ook in je grindterras planten!
Andere mooie berken
* Betula nigra – Grillige kroon en stam, op latere leeftijd is de afschilferende stam bijna zwart. Hoogte 10-15 m
* Betula pendula – Ranke boom met smalle kroon en witte, afschilferende stam. Hoogte 10-15 m