Zelf compost maken is leuk én heel waardevol voor je tuin! Compost verbetert de bodemstructuur en het bodemleven. Bovendien verrijkt het de grond met voedingsstoffen.

Voordeel van zelf compost maken

Zelf compost maken heeft veel voordelen. De restanten uit de tuin en keuken zijn niet langer afval, maar hergebruik je op een nuttige manier. Bovendien is zelfgemaakte compost een milieuvriendelijke en gratis bron om de grond in je tuin te verbeteren. Een mooier doel voor je groente-, fruit- en tuinafval kunnen wij niet bedenken!

Hoe lang duurt het composteren?

Dankzij allerlei organismen en voldoende zuurstof, vocht en warmte kan gft-afval al binnen zes tot twaalf maanden worden omgezet in waardevolle compost waar vrijwel al je planten baat bij hebben. Daarvoor is het wel belangrijk dat je de composthoop – of het gft-afval in je compostvat – op de juiste manier opbouwt.

Hoe weet ik dat mijn compost klaar is voor gebruik?

Lijkt het materiaal in je composthoop op rulle bosgrond, dan is het voldoende gecomposteerd om te gebruiken.

Een goede composthoop bouwen: laagje voor laagje

Een goede composthoop bouw je laag voor laag op met verschillende soorten materiaal. Daarbij zorg je voor voldoende afwisseling in droog en vochtig gft-afval, grove en fijne plantenresten, koolstofrijke en stikstofrijke materialen.

Voorbeelden koolstofrijke materialen: snoeisel, stro, sommige soorten bladeren

Voorbeelden stikstofrijke materialen: gras, mest, groene plantenresten

Wat mag niet op de composthoop?

Mag je dan al het gft-afval gebruiken bij het zelf compost maken? Nee, dingen die je absoluut niet op de composthoop mag gooien:

• Bewerkt voedsel
• Vlees en botjes
• Onkruid dat zaad heeft gevormd
• Wortelonkruiden
• Citrusschillen
• Aardappelschillen (bespoten)
• Houtas
• Vetten
• Kattenbakkorrels en kattenpoep
• Coniferentakken
• Zieke plantendelen

Wat mag wél op de composthoop?

Gelukkig blijven er genoeg materialen over die je wél mag gebruiken bij het zelf compost maken:

• Onbewerkt groente- en fruitafval
• Plantenresten
• Fijn snoeiafval
• Maaisel van gazon
• Bananenschillen (in stukken)
• Eierschalen (fijngemaakt)
• Koffiedrab
• Theezakjes (behalve van nylon)
• Aardappelschillen (biologische)
• De meeste herfstbladeren 
• Kippen- en konijnenmest

Tip: composteren versnellen met kalk

Voeg wat kalk aan je compost toe om het composteren te versnellen en eventuele verzuring tegen te gaan.

Waar zet je een composthoop of -vat?

Zet een composthoop altijd op een schaduwrijke plek in de tuin; door te veel zon zou de compost kunnen uitdrogen. Ook een compostvat zet je liever niet op een warme, zonnige plek omdat de temperatuur in het vat ’s zomers anders te veel op kan lopen.

Voorkom nare luchtjes bij het composteren

Voldoende zuurstof is onmisbaar voor iedere composthoop, maar voorkomt ook dat er nare luchtjes ontstaan. Keer hiervoor minimaal één keer in de zes weken de hoop om. Dit is eenvoudiger dan het misschien lijkt, doordat bij veel compostbakken en -vaten onderin een klep zit. Open de klep en schep de onderste lagen bovenop de hoop.

Wormen schieten je te hulp

Wormen zijn supernuttig voor je tuin! En ook in je compostbak hebben ze hun rol: wormen zetten daar het organische materiaal om in een voedzame materie voor planten. Zelf compost maken en meer wormen aantrekken? Voeg dan wat extra koffiedrab toe aan je composthoop, daar zijn ze dol op!

Naast gewone compost kun je ook wormencompost maken. Hiervoor gebruik je een aparte wormenbak.

Composthoop en regen

Bij het verteren van je gft-afval is voldoende vocht nodig. Regen kan dus zeer welkom voor je composthoop zijn, wanneer deze wat droog is. Wordt er echter dagenlang zware regenval verwacht en is je compost al vochtig genoeg? Dek het dan af met een zeil, zodat er geen voedingsstoffen wegspoelen. Haal het zeil na de regen wel zo snel mogelijk van de composthoop om verstikking te voorkomen.

Composthoop en sneeuw

Het afdekken van je composthoop is in de winter absoluut niet nodig. Vorst of een laagje sneeuw kan namelijk geen kwaad. Kies je ervoor om je composthoop toch langere tijd af te dekken, gebruik dan jutezakken. Deze laten voldoende lucht door.

Tover je tuin om tot reservaat

Zelf compost maken is een goede stap richting milieuvriendelijk tuinieren. Maar je kunt nog zoveel meer doen. Zo kan jouw tuin een prachtig leefgebied voor dieren worden en kun je regenwater in de tuin opvangen.