De bijnaam ‘pissebloem’ benadrukt maar weer hoe ondergewaardeerd de paardenbloem eigenlijk is. Vanaf het vroege voorjaar terroriseert hij menig gazon, maar hoe erg is dat eigenlijk? Wist je namelijk dat hij de ultieme bestuiver is? En bijna alle delen van de plant zijn eetbaar en zelfs heilzaam! Blaas de pluizen dus gerust uit.

Familie van?
De paardenbloem (Taraxacum officinale) valt onder de composietenfamilie (Asteraceae), waaronder ook de Aster, Achillea en Rudbeckia vallen. Tot het soort behoren wel zeker 250 microsoorten, maar omdat de plant zich kloont en de diverse soorten soms nauwelijks van elkaar te onderscheiden zijn, worden soorten als Taraxacum vulgare en Taraxacum palustre ook aangeduid als Taraxacum officinale. Het kan dus kloppen dat je soms een paardenbloem signaleert die wat hoger op zijn stengel staat of juist wat meer gedrongen is. De naam is afgeleid van het Grieks: taraxis is een oogziekte en akeomai betekent genezen. In de Middeleeuwen werd de paardenbloem ingezet bij behandeling van een oogziekte.

Vroege nectarbron
Bij een beetje mild weer zie je de paardenbloem al vanaf februari boven het maaiveld uitsteken. Het hoogtepunt van de bloei vindt plaats in april, dan zijn weilanden en grasvelden bezaaid met gele bloemen, die opgevolgd worden door de gezellige pluizenbollen. Het voordeel van de vroege bloei is dat vroege bijen en vlinders die ontwaken uit hun winterslaap zich met de paardenbloemennectar kunnen voeden. Het oranjetipje, de kleine vos, de dagpauwoog en vele andere vlinders zijn je dankbaar als je de nuttige plant laat staan!

Gazon of bloemenweide?
Steeds meer mensen maaien minder vaak, zodat het gazon de kans krijgt om in bloei te komen. Een waar walhalla voor de bestuivers! Toch zijn het vaak de madeliefjes en boterbloemen die welkom zijn, terwijl de paardenbloemen te lijf worden gegaan. Het bladrozet is vrij groot en kan inderdaad het uiterlijk van je gazon doen veranderen. Maar of dat erg is? De grootste transformatie zit waarschijnlijk in ons hoofd. Sluit de paardenbloem in je hart, en laat de natuur toe in je tuin!

Paardenbloemen verwijderen
Wil je de paardenbloemen toch echt uit je gazon verwijderen? Zorg dan dat je de lange penwortel in z’n geheel uitsteekt. Dat is makkelijker gezegd dan gedaan, want de wortel groeit recht naar beneden en kan erg diep gaan. Zodra hij afbreekt, groeit de plant weer opnieuw aan. Een penwortelsteker kan uitkomst bieden. Je kunt ook nog kiezen voor de middenweg: laat de bloemen hun dienst doen in de tuin, maar knip ze af direct na de bloei. Zo voorkom je dat de pluizen zich verder verspreiden.

Lekker & heilzaam
Als je dan toch aan het knippen gaat, gooi de bloemen niet weg! Je kunt ze zowel rauw als gekookt in gerechten verwerken, en wokken en frituren is ook nog een optie. Een heilzaam kopje thee ervan maken, verwerken tot confituur… opties zijn er genoeg. De paardenbloem bevat vitamine K, A en C en bevordert de spijsvertering. Ook zou de bitterstof uit de wortels de gal- en leverwerking stimuleren en schijnt de gehele plant voordelen te bieden bij ziektes zoals bloedarmoede en diabetes. Het proberen waard!