Een kleine tuinvijver kan al na één nacht stevige vorst dichtgevroren zijn. Als je daar niets aan doet, komen de vissen in de problemen. Schadelijke gassen, afkomstig uit rottende plantenresten, kunnen niet uit de vijver ontsnappen en zuurstof kan er niet in.
Daarom is het belangrijk om zo snel mogelijk een wak te maken. Dit kan bijvoorbeeld door een pannetje heet water op het ijs te zetten. Het pannetje zal langzaam door het ijs smelten met als resultaat een prachtig rond wakje. Steek meteen wat rietstengels of een bosje takken in het wak en het zal niet meer dichtvriezen. Hak nooit in het ijs, want iedere slag dreunt hard in het water en dat kan ernstige gevolgen hebben voor de vissen. Door de geluids- en drukgolven die daardoor onder water ontstaan, worden ze wakker uit hun winterslaap en gaan ze op zoek naar voedsel. Omdat dat er op dat moment nauwelijks is, verbruiken ze te veel energie en kunnen ze van pure uitputting sterven. Of, nog erger, ze sterven omdat hun zwemblaas het door de drukgolven begeeft.
Een gezonde vis heeft normaal geen problemen met een lange of extreem koude winter. Als de temperatuur van het water daalt, wordende vissen minder actief. Omdat ze dan minder energie nodig hebben, kan het voeren langzaam worden afgebouwd. Als de watertemperatuur onder de 10 graden Celsius komt, hoeft er in principe niet gevoerd te worden.
Voorkomen
Je kunt natuurlijk ook voorkomen dat de vijver dichtvriest. Met een beluchtingspompje, dat ’s zomers zorgt voor zuurstof voor vissen en planten, kun je in de winter een klein wak openhouden. Ook zijn er ijsvrijhouders, die giftige gassen laten ontsnappen en zuurstoftoevoer mogelijk maken bij een dichtgevroren vijver. Een bundel bij elkaar gebonden riet of een bal voldoet ook prima. Deze zijn overigens ook heel geschikt om de regenton voor een deel ijsvrij te houden.
Sneeuw
Ligt er behalve ijs ook sneeuw op de vijver? Maak het ijs dan (deels) sneeuwvrij, zodat waterplanten genoeg licht krijgen.
Bescherm tijdens vorst natuurlijk ook vorstgevoelige planten in je tuin!