In oktober bereiden planten en bomen zich langzaam voor op de winter. Ze trekken hun bladgroen uit de bladeren terug, waardoor de eerste herfstkleuren, zoals die van de esdoorn, tevoorschijn komen. In oktober kun je ook genieten van allerlei bessen, vruchten en late bloemen.

Diospyros kaki (kaki)

Op een zonovergoten, beschutte plek geeft deze exotische fruitboom volop sharonfruit én een prachtige herfstkleur. In het begin van de zomer zijn de gele bloemen erg aantrekkelijk. Nog een pluspunt: kaki is een goede winterharde boom.

• Bloei: juni – juli
• Hoogte: 6 meter
• Standplaats: zon

Cydonia oblonga (kwee)

Deze langzaam groeiende boom is mooi in het voorjaar – door zijn witte bloemen – en in het najaar. Dan zijn er de aromatische kweeperen, gevolgd door de gele herfstkleur. Rauw zijn kweeperen niet te eten, maar ze zijn heerlijk in gestoofde of gekookte gerechten. Voor een zonnige, warme plek.

• Bloei: mei – juni
• Hoogte: 5 – 8 meter
• Standplaats: zon

Castanea sativa (tamme kastanje)

Wat is er leuker dan in het bos of park tamme kastanjes te rapen en deze in een pannetje te poffen op een houtvuurtje? Gezellig, gezond én lekker! Hoe je ze herkent? Tamme kastanjes zijn aan één kant afgeplat (en de boom heeft langwerpig, getand blad) terwijl paardenkastanjes rond zijn (en handvormig 5-7 tallig blad hebben).

• Bloei: juni – juli
• Hoogte: 20 – 30 meter
• Standplaats: zon – halfschaduw

Rode herfstkleuren in oktober

Rode tinten knallen in de herfsttuin het meest. Zachtrood, kersenrood of bordeauxrood, deze planten en bomen dragen hun steentje bij aan het herfstspektakel. Neem bijvoorbeeld de Japanse esdoorn, in het voorjaar zie je in het groen of oranje, maar in de herfst kun je het snelst herkennen aan de felrode bladeren.

Rosa rugosa (rimpelroos)

Fris en fruitig ogen de bottels van de rimpelroos. Ze zijn bovendien heel gezond, want ze zitten bomvol vitaminen. De hele zomer bloeit hij met hardroze, open bloemen, die heerlijk ruiken en veel bijen lokken. Al tijdens de bloei verschijnen de bottels aan de struik.

• Bloei: juni – september
• Hoogte: 2 meter
• Standplaats: zon

Mahonia japonica (Japanse mahonia)

De meeste wintergroene struiken geven in de herfst geen bladverkleuring, maar deze Japanse mahonia wél en dat maakt hem extra aantrekkelijk. Ook bijzonder is zijn winterbloei, de lichtgele, overhangende bloeipluimen trekken dan alle aandacht. Niet alleen omdat ze erg sierlijk zijn, maar ook door hun heerlijke honinggeur. Na de bloei verschijnen blauwe, berijpte, eetbare bessen.

• Bloei: december – februari
• Hoogte: 1,5 meter
• Standplaats:  halfschaduw – schaduw

Malus ‘Red Sentinel’ (sierappel)

De felrode appeltjes van Malus ‘Red Sentinel’ zijn slechts 2 cm groot en hebben wel wat weg van kersen. Gelukkig laten de vogels de sierappeltjes lange tijd met rust, zodat je er lang plezier van hebt. Een aanrader – ook voor kleine tuinen – want Malus ‘Red Sentinel’ is in het voorjaar eveneens erg mooi. Hij loopt bronskleurig uit en de wit-met-roze voorjaarsbloesem zorgt voor een feestelijke aanblik.

• Bloei: mei
• Hoogte: 5 – 6 meter
• Standplaats: zon

Parthenocissus quinquefolia (vijfbladige wilde wingerd)

Een muur begroeid met wilde wingerd zorgt in het najaar voor een waar kleurenspektakel. Deze vijfbladige soort kleurt dan van oranje naar vuurrood en vervolgens naar scharlakenrood, voordat de bladeren afvallen. Geef deze krachtige groeier wel de ruimte! Een zonnige muur geeft de mooiste herfsttinten.

• Bloei: juli
• Hoogte: 15 meter
• Standplaats: zon – schaduw

Viburnum trilobum ‘Alfredo’ (Amerikaanse sneeuwbal)

In het najaar laat deze sneeuwbal zijn mooie kleuren zien; dan kleuren de groene bladeren bordeauxrood. Tegen de donkere tint komen de glimmende, felrode bessen prachtig uit. De bessen zijn eetbaar en bevatten veel vitaminen.

• Bloei: mei – juni
• Hoogte: 180 cm
• Standplaats: zon

Rhododendron molle subsp. japonicum (Japanse azalea)

Deze bladverliezende heester is niet alleen mooi in het voorjaar als de geurende, trompetvormige bloemen in geel, roze of oranje zich laten zien. In de herfst zorgt deze Japanse azalea – die tegenwoordig officieel tot de rododendrons behoort – wéér voor een feestje! Houdt van humeuze, vochthoudende grond.

• Bloei: mei – juni
• Hoogte: 1,5 meter
• Standplaats: halfschaduw

Acer palmatum ‘Atropurpureum’ (Japanse esdoorn)

Zijn purperrode bladeren maken deze Japanse esdoorn in voorjaar en zomer een opvallende verschijning. Maar als hij in het najaar vuurrood kleurt, levert dat pas echt een mooi herfstplaatje op. Ook goed om te weten is dat de esdoorn erg sterk is en daardoor prima in de buitengrond in de winter kan uithouden.

• Bloei: mei – juni
• Hoogte: 5 – 7 meter
• Standplaats: zon – halfschaduw

Arbutus unedo (aardbeiboom)

Vaak ogen wintergroene heesters en bomen wat stijfjes, maar dat geldt niet voor de sierlijke aardbeiboom. De aardbeiachtige vruchten kleuren van geel naar oranjerood in het najaar en doen er wel een jaar over om te rijpen. Ze zijn eetbaar en smaken zoetzurig.

• Bloei: oktober – november
• Hoogte: 5 – 10 meter
• Standplaats: zon

Crataegus x nitida (meidoorn)

Deze meidoorn combineert zijn rozerode bessen met vlammende herfstkleuren. Een mooi boompje voor kleine tuinen.

• Bloei: april – mei
• Hoogte: 5 meter
• Standplaats: zon

Bloeiende planten in oktober

Sommige planten en bomen zijn als een toetje na een lekker diner. Onverwacht blijkt er nóg een hoogtepunt te komen en bloeien ze in de herfst.

Euonymus europaeus (wilde kardinaalsmuts)

Pas als de vruchten met de feloranje (giftige) zaden op kleur komen, zet deze struik zich in de spotlights. Welke andere vruchten hebben zo’n gewaagde kleurencombi als deze?!

• Bloei: mei – juni
• Hoogte: 3 – 6 meter
• Standplaats: zon – halfschaduw

Heptacodium miconioides (zevenzonenboom)

Deze bijzondere boom geeft zoetgeurende bloemschermen. In september zijn deze wit, om later als een toverbal te verkleuren naar karmijnrood. Op een zonnige plek geeft hij de mooiste bloei.

• Bloei: september – oktober
• Hoogte: 4 meter
• Standplaats: zon – halfschaduw

Aster ‘Jenny’ (kussenaster)

Deze lage aster, met zijn pittige bloeikleur, staat mooi voorin de border, maar is ook geschikt voor in een pot. De bijen zijn blij met deze laatbloeier in oktober.

• Bloei: september – oktober
• Hoogte: 30 cm
• Standplaats: zon – halfschaduw

Rhus aromatica (limonadestruik)

Deze voedselbosplant geeft een schitterende herfstkleur én kleine, rode vruchten, die je zo van de struik kunt snoepen.

• Bloei: april
• Hoogte: 1,5 meter
• Standplaats: zon

Tricyrtis hirta (paddenlelie)

Het is de moeite waard om voor deze vaste plant, die ook wel armeluisorchidee wordt genoemd, door de knieën te gaan, want de bloemen zijn ware kunstwerkjes. Houdt van humeuze, vochthoudende grond.

• Bloei: september – oktober
• Hoogte: 70 cm
• Standplaats: halfschaduw

Dahlia ‘Gatsby’ (semi-cactusdahlia)

Na al die herfstkleuren en planten of bloemen die bloeien in de herfst, is er nog eentje die niet natuurlijk niet achter mag blijven: de dahlia. Blijf plukken van je dahlia’s en verzorg ze goed, want zolang het niet vriest, blijven ze bloeien in de herfst! De ‘Gatsby’ is lastig verkrijgbaar in Nederland, maar tussen de semi-cactusdahlia’s vind je meer van deze ‘stekelige’ exemplaren!

• Bloei: juli – oktober
• Hoogte: 150 cm
• Standplaats: zon

Foto’s: iVerde/Perennial Power, Shutterstock